όλα τα πήρε το καλοκαίρι
Οδυσσέας Ελύτης
Τι μου μένει όταν κάτι τελειώνει; πόνος, νεύρα, οργή, αγανάκτηση... Ή ίσως μια γλυκιά νοσταλγία, ή ακόμα η συνειδητοποίηση της ματαιότητας του εφήμερου.
Τα παιδιά στην τάξη έπαιξαν με την ιστορία, έφτιαξαν πιθανούς διαλόγους των δύο ηρώων, αναγνώρισαν τους εαυτούς τους σε άλλες καταστάσεις που έχουν ζήσει με βάση αυτή τη συνθήκη "κάτι τελειώνει, τι μου συμβαίνει" και βέβαια μιλήσαμε γι' αυτούς τους περίεργους συνδυασμούς που κάνει ο Ελύτης.
διδακτική πορεία
(στηριχτήκαμε σε ένα πρότυπο διδασκαλίας μετασχηματίζουσας μάθησης μέσω της τέχνης)
1η ώρα
1. αφόρμηση. συζητήσαμε με τα παιδιά τι αισθανόμαστε όταν ενώ έχουμε μια ευχάριστη εμπειρία (π.χ. παίζω με τους φίλους μου, ή ακούω μουσική) κάτι συμβαίνει και πρέπει να τη διακόψω (π.χ. η μητέρα μου έρχεται και επιμένει να γυρίσω στο σπίτι) Τα περισσότερα παιδιά θα μιλήσουν για στενοχώρια, οργή, θυμό, αγανάκτηση. Συζητάμε λίγο περισσότερο το γιατί και, τι θα ήταν αυτό που θα έκανε αυτά τα συναισθήματα πιο έντονα... (ίσως κάποια υπόσχεση που αθετήθηκε).
2. αυθόρμητη παρατήρηση. διαβάζουμε το ποίημα
3. πρώτες παρατηρήσεις. Οι μαθητές ως ντεντέκτιβ παρακολουθούν το ποίημα και δίνουν τις πρώτες πληροφορίες. π.χ. Σεπτέμβρης. Κάποιος έρωτας χάθηκε. τρικυμία. Σε μια εκκλησία φύσηξε αέρας κ.α.
4. πρώτες ερωτήσεις. Ποιος μιλάει; Σε ποιον απευθύνεται; Τι γράφει; Τι πήρε το καλοκαίρι; Γιατί τα μισόλογα είναι σβησμένα; (Τα γράφουμε όλα στον πίνακα ως ερωτήματα)
5. εντοπισμός κύριων ερωτημάτων
6. διέγερση προσοχής. Τι συμβαίνει εδώ; Τα παιδιά γράφουν για το σπίτι μια ιστορία. Την ιστορία αυτού του ζευγαριού σε διαλογική μορφή
2η ώρα
1. αναζήτηση εκπλήξεων. Περίεργες λέξεις και περίεργοι συνδυασμοί. Τα παιδιά θα βρουν σίγουρα τα άγρια μαλλιά στην τρικυμία, τα μισόλογα τα σβησμένα, τους όρκους που πήρε ο αέρας. Μέσα από αυτές θα μιλήσουμε για την ποιητική γλώσσα του Ελύτη, τους τολμηρούς συνδυασμούς, το σπάσιμο της "κανονικής" γραμματικής και πως με αυτόν τον τρόπο
- η άγρια τρικυμία γίνεται άγριο μαλλί και η γυναίκα παίρνει τα χαρακτηριστικά της τρικυμίας, γίνεται δυναμική, έντονη, ζωντανή, μια γυναίκα που προκαλεί αναστάτωση
- τα μισοσβησμένα λόγια γίνονται μισόλογα και επομένως λόγια που μείναν ίσως αναπάντητα, λόγια χωρίς χωρίς δύναμη, λόγια χωρίς ιδιαίτερη βάση
- οι όρκοι ήταν τόσο "ελαφροί" που δε δυσκολεύτηκε ο αέρας να τους πάρει
2. αναζήτηση συμβόλων. Ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι στη θέση του εγώ; ποια άλλη στιγμή θα μπορούσε να συμβεί η ίδια ιστορία; θα μπορούσε δηλαδή η αφορμή να γραφτεί το ποίημα να ήταν κάποια άλλη και απλώς να βρέθηκε το τέλος ενός έρωτα ως σύμβολο. τα παιδιά ίσως θυμηθούν τότε την αφόρμηση και τότε ίσως μπορέσουμε να πούμε ότι το θέμα μας είναι η απώλεια, η ματαίωση μιας ευχάριστης εμπειρίας
3. αλλαγή κλίμακας. ζωγραφική. Υπογραμμίζουμε μια εικόνα από το ποίημα και προσπαθούμε να την αποτυπώσουμε. Άσκηση για το σπίτι.
3η ώρα
1.προσπάθεια ερμηνείας ερωτημάτων και εκπλήξεων. ψάχνουμε να βρούμε τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω από το ποίημα. Ένας έρωτας τελείωσε. Τι άφησε; αναμνήσεις, στενοχώρια, νοσταλγία, μια γλυκιά γεύση για ότι γνωρίσαμε, την αίσθηση της ματαιότητας για το εφήμερο.
2. συμπέρασμα. Ένας έρωτας τελείωσε και αφήνει πίσω του μια πίκρα όπως το τέλος του καλοκαιριού αλλά και μια γλυκιά ανάμνηση. μια ακόμα περιπέτεια που μας κάνει ίσως σοφότερους.
3. δραματοποίηση. Μπορούμε να συζητήσουμε με τα παιδιά ή και να το επιχειρήσουμε να φτιάξουμε ένα κόμικ. Ποιο θα ήταν το σκηνικό; Τι θα βλέπαμε; ποιοι θα ήταν οι ήρωες; τι θα ακούγαμε; τι θα έλεγαν, πώς θα τελείωνε και πώς θα άρχιζε η ιστορίας μας;
4. Ξανακάνουμε στο τέλος την πρώτη ερώτηση της αφόρμησης. Τι νιώθουμε όταν διακόπτεται μια ευχάριστη εμπειρία; Παρατηρούμε αν τα παιδιά με αφορμή το ποίημα μπορούν τώρα να δουν πίσω από την πρώτη συναισθηματική έκρηξη του θυμού και άλλα συναισθήματα...
Οδυσσέας Ελύτης
Τι μου μένει όταν κάτι τελειώνει; πόνος, νεύρα, οργή, αγανάκτηση... Ή ίσως μια γλυκιά νοσταλγία, ή ακόμα η συνειδητοποίηση της ματαιότητας του εφήμερου.
Τα παιδιά στην τάξη έπαιξαν με την ιστορία, έφτιαξαν πιθανούς διαλόγους των δύο ηρώων, αναγνώρισαν τους εαυτούς τους σε άλλες καταστάσεις που έχουν ζήσει με βάση αυτή τη συνθήκη "κάτι τελειώνει, τι μου συμβαίνει" και βέβαια μιλήσαμε γι' αυτούς τους περίεργους συνδυασμούς που κάνει ο Ελύτης.
διδακτική πορεία
(στηριχτήκαμε σε ένα πρότυπο διδασκαλίας μετασχηματίζουσας μάθησης μέσω της τέχνης)
1η ώρα
1. αφόρμηση. συζητήσαμε με τα παιδιά τι αισθανόμαστε όταν ενώ έχουμε μια ευχάριστη εμπειρία (π.χ. παίζω με τους φίλους μου, ή ακούω μουσική) κάτι συμβαίνει και πρέπει να τη διακόψω (π.χ. η μητέρα μου έρχεται και επιμένει να γυρίσω στο σπίτι) Τα περισσότερα παιδιά θα μιλήσουν για στενοχώρια, οργή, θυμό, αγανάκτηση. Συζητάμε λίγο περισσότερο το γιατί και, τι θα ήταν αυτό που θα έκανε αυτά τα συναισθήματα πιο έντονα... (ίσως κάποια υπόσχεση που αθετήθηκε).
2. αυθόρμητη παρατήρηση. διαβάζουμε το ποίημα
3. πρώτες παρατηρήσεις. Οι μαθητές ως ντεντέκτιβ παρακολουθούν το ποίημα και δίνουν τις πρώτες πληροφορίες. π.χ. Σεπτέμβρης. Κάποιος έρωτας χάθηκε. τρικυμία. Σε μια εκκλησία φύσηξε αέρας κ.α.
4. πρώτες ερωτήσεις. Ποιος μιλάει; Σε ποιον απευθύνεται; Τι γράφει; Τι πήρε το καλοκαίρι; Γιατί τα μισόλογα είναι σβησμένα; (Τα γράφουμε όλα στον πίνακα ως ερωτήματα)
5. εντοπισμός κύριων ερωτημάτων
6. διέγερση προσοχής. Τι συμβαίνει εδώ; Τα παιδιά γράφουν για το σπίτι μια ιστορία. Την ιστορία αυτού του ζευγαριού σε διαλογική μορφή
2η ώρα
1. αναζήτηση εκπλήξεων. Περίεργες λέξεις και περίεργοι συνδυασμοί. Τα παιδιά θα βρουν σίγουρα τα άγρια μαλλιά στην τρικυμία, τα μισόλογα τα σβησμένα, τους όρκους που πήρε ο αέρας. Μέσα από αυτές θα μιλήσουμε για την ποιητική γλώσσα του Ελύτη, τους τολμηρούς συνδυασμούς, το σπάσιμο της "κανονικής" γραμματικής και πως με αυτόν τον τρόπο
- η άγρια τρικυμία γίνεται άγριο μαλλί και η γυναίκα παίρνει τα χαρακτηριστικά της τρικυμίας, γίνεται δυναμική, έντονη, ζωντανή, μια γυναίκα που προκαλεί αναστάτωση
- τα μισοσβησμένα λόγια γίνονται μισόλογα και επομένως λόγια που μείναν ίσως αναπάντητα, λόγια χωρίς χωρίς δύναμη, λόγια χωρίς ιδιαίτερη βάση
- οι όρκοι ήταν τόσο "ελαφροί" που δε δυσκολεύτηκε ο αέρας να τους πάρει
2. αναζήτηση συμβόλων. Ποιος άλλος θα μπορούσε να είναι στη θέση του εγώ; ποια άλλη στιγμή θα μπορούσε να συμβεί η ίδια ιστορία; θα μπορούσε δηλαδή η αφορμή να γραφτεί το ποίημα να ήταν κάποια άλλη και απλώς να βρέθηκε το τέλος ενός έρωτα ως σύμβολο. τα παιδιά ίσως θυμηθούν τότε την αφόρμηση και τότε ίσως μπορέσουμε να πούμε ότι το θέμα μας είναι η απώλεια, η ματαίωση μιας ευχάριστης εμπειρίας
3. αλλαγή κλίμακας. ζωγραφική. Υπογραμμίζουμε μια εικόνα από το ποίημα και προσπαθούμε να την αποτυπώσουμε. Άσκηση για το σπίτι.
3η ώρα
1.προσπάθεια ερμηνείας ερωτημάτων και εκπλήξεων. ψάχνουμε να βρούμε τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω από το ποίημα. Ένας έρωτας τελείωσε. Τι άφησε; αναμνήσεις, στενοχώρια, νοσταλγία, μια γλυκιά γεύση για ότι γνωρίσαμε, την αίσθηση της ματαιότητας για το εφήμερο.
2. συμπέρασμα. Ένας έρωτας τελείωσε και αφήνει πίσω του μια πίκρα όπως το τέλος του καλοκαιριού αλλά και μια γλυκιά ανάμνηση. μια ακόμα περιπέτεια που μας κάνει ίσως σοφότερους.
3. δραματοποίηση. Μπορούμε να συζητήσουμε με τα παιδιά ή και να το επιχειρήσουμε να φτιάξουμε ένα κόμικ. Ποιο θα ήταν το σκηνικό; Τι θα βλέπαμε; ποιοι θα ήταν οι ήρωες; τι θα ακούγαμε; τι θα έλεγαν, πώς θα τελείωνε και πώς θα άρχιζε η ιστορίας μας;
4. Ξανακάνουμε στο τέλος την πρώτη ερώτηση της αφόρμησης. Τι νιώθουμε όταν διακόπτεται μια ευχάριστη εμπειρία; Παρατηρούμε αν τα παιδιά με αφορμή το ποίημα μπορούν τώρα να δουν πίσω από την πρώτη συναισθηματική έκρηξη του θυμού και άλλα συναισθήματα...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου